زمان تقریبی مطالعه: 7 دقیقه
 

بهره‌مندی از حسنه آخرتی (قرآن)





زمینه‌های بهره‌مندی از حسنه آخرتی با توجه به آیات قرآن عبارتند از:


۱ - احسان‌



احسان و نيكى در دنیا، سبب بهره‌مندى از حسنه (بهشت) در آخرت:
«وَ قِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا خَيْراً لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِينَ؛بگو: اى بندگان من كه ایمان آورده ‌اید، از پروردگارتان پروا كنید؛ براى كسانى كه در این دنیا نیكى (اعتقادى و عملى) كرده ‌اند، پاداشى نیكو (در دنیا و آخرت) است؛ و زمین خداوند فراخ است (اگر در محلى نتوانید دیندارى كنید به محلى دیگر هجرت نمایید) جز این نیست كه به شكیبایان پاداش شان بى‌ شمار و بى‌ حساب به نحو كامل داده مى ‌شود.»
۲. «قُلْ يا عِبادِ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةٌ إِنَّما يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ؛و به كسانى كه تقوا پیشه كرده‌ اند گفته مى‌شود (گوینده جاسوسان كفّارند):پروردگارتان چه نازل كرده؟ گویند: (سراپا) خیر و نیكى را (احكام نیكو و پاداش نیكو را، آرى) براى كسانى كه نیكى كرده‌ اند در این دنیا پاداشى نیك (زندگى پاكیزه و نیكو) است و به یقین خانه آخرت (برایشان) بهتر است و چه نیكوست خانه پرهیزكاران.»

۲ - ايمان به آيات‌



ایمان به آیات الهی، از زمينه‌هاى بهره‌مند شدن از حسنه و آسایش در آخرت:
«وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ ... قالَ‌ ... وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ‌ ... وَ الَّذِينَ هُمْ بِآياتِنا يُؤْمِنُونَ؛و در این دنیا براى ما نیكى (در زندگى و طاعت و عاقبت) مقرر دار و در آخرت نیز (نیكى در حساب و شفاعت و بهشت)، ... فرمود: ... و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است؛ پس به زودى مقرر می‌کنم آن را براى كسانى كه .. و كسانى كه به آیات و نشانه‌هاى ما مى‌گروند....»
از آنجا كه جمله «قال ...» در پاسخ به درخواست حسنه‌ از سوى موسی علیه‌السلام بيان شده، به دست مى‌آيد كه مقصود از رحمت، حسنه درخواست شده است‌.

۳ - پرداخت زكات‌



پرداخت زکات، از زمينه‌هاى رسيدن به حسنات آخرتى:
«وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ ... وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ‌ ... وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ ...؛و در این دنیا براى ما نیكى (در زندگى و طاعت و عاقبت) مقرر دار و در آخرت نیز (نیكى در حساب و شفاعت و بهشت)، ... و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است؛ پس به زودى مقرر می‌کنم آن را براى كسانى كه ... و زکات مى ‌دهند....»

۴ - پيروى از حضرت محمّد



پیروی از پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، از اسباب دستيابى به حسنه در آخرت:
«وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ ... قالَ‌ ... وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها ... • الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَ‌ ...؛و در این دنیا براى ما نیكى (در زندگى و طاعت و عاقبت) مقرر دار و در آخرت نیز (نیكى در حساب و شفاعت و بهشت)، ... و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است؛ پس به زودى مقرر می‌کنم آن را ... همان كسانى كه از این فرستاده و پیامبر درس ناخوانده خط ننوشته، پیروى مى‌ كنند....»»

۵ - تقوا



تقوا، زمينه‌ساز بهره‌مندى از حسنه آخرتى:
۱. «وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ ... وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ‌ ...؛و در این دنیا براى ما نیكى (در زندگى و طاعت و عاقبت) مقرر دار و در آخرت نیز (نیكى در حساب و شفاعت و بهشت)، ... و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است؛ پس به زودى آن را براى كسانى كه تقوا مى‌ ورزند مقرر مى‌دارم....»
۲. «وَ قِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا ما ذا أَنْزَلَ‌ ... لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِينَ؛و به كسانى كه تقوا پیشه كرده‌اند گفته مى‌ شود (گوینده جاسوسان كفّارند):پروردگارتان چه نازل كرده؟ ... براى كسانى كه نیكى كرده‌اند در این دنیا پاداشى نیك (زندگى پاكیزه و نیكو) است و به یقین خانه آخرت (برایشان) بهتر است و چه نیكوست خانه پرهیزكاران.»

۶ - توبه‌



توبه و بازگشت به سوى خدا، زمينه‌ساز دستيابى به حسنه آخرتى:
«وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنا إِلَيْكَ قالَ‌ ... وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ‌ ...؛و در این دنیا براى ما نیكى (در زندگى و طاعت و عاقبت) مقرر دار و در آخرت نیز (نیكى در حساب و شفاعت و بهشت)، زیرا ما به سوى تو بازگشته‌ایم. ... و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است؛ پس به زودى آن را براى كسانى كه تقوا مى‌ ورزند....»
علامه طبرسی در تفسیر هدنا می نویسد: َیعنی ما بوسیله توبه، بسوى تو بازگشته‌ایم.

۷ - دعا



دعا براى نيل به حسنه آخرتى، زمينه‌ساز بهره‌مندى از آن:
۱. «وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ رَبَّنا آتِنا ... • وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً ... أُولئِكَ لَهُمْ نَصِيبٌ مِمَّا كَسَبُوا ...؛و برخى از آنان گویند: پروردگارا، به ما عطا کن ... و در آخرت نیكى عطا كن ... آنها هستند كه از دستاوردشان نصیبى خواهند داشت....»
۲. «وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ ... وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها ...؛و در این دنیا براى ما نیكى (در زندگى و طاعت و عاقبت) مقرر دار و در آخرت نیز (نیكى در حساب و شفاعت و بهشت)، ... و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است؛ پس به زودى مقرر می‌دارم....»
«هدنا» از «هاد، يهود» در اصل به معناى رجوع است ومقصود اين است كه ما با توبه خود به سوى تو رجوع كرديم.

۸ - پانویس


 
۱. زمر/سوره۳۹، آیه۱۰.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۴۰۰.    
۳. نحل/سوره۱۶، آیه۳۰.    
۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۲، ص۳۴۳.    
۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۳۹۴.    
۸. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۳۹۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷۱.    
۱۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۱۲. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۳۹۵.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷۳.    
۱۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷۱.    
۱۷. نحل/سوره۱۶، آیه۳۰.    
۱۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۲، ص۳۴۲.    
۱۹. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۲۰. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۸، ص۳۵۵.    
۲۱. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۵۵۷.    
۲۲. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷۰.    
۲۳. بقره/سوره۲، آیه۲۰۱.    
۲۴. بقره/سوره۲، آیه۲۰۲.    
۲۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۲۶. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۵۵۷.    


۹ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۵۹۸، برگرفته از مقاله «بهره‌مندی از حسنه آخرتی».    


رده‌های این صفحه : آخرت | حسنه | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.